De jongeren van GAMS… een blik op hun activiteiten – de mening van Hemmeda

Capture d’écran 2014-03-03 à 20.58.01Mijn naam is Ali Brahim Hemmeda. Ik ben 21 jaar en ben afkomstig uit Djibouti. Ik studeer Talen aan de universiteit en zit in het eerste jaar.

Engagement in de strijd

Waarom ik geëngageerd ben in de strijd? Ik ben afkomstig uit Djibouti, een van de landen waar vrouwelijke genitale verminking veel uitgevoerd wordt.

Toen ik erg jong was – zo’n 16, 17 jaar oud– betekende het helemaal niets voor mij. Als ik zeg helemaal niets bedoel ik niet letterlijk helemaal niets, neen. Ik begreep gewoon niet wat vrouwenbesnijdenis inhield. Voor mij was het iets dat men deed, dat iedereen deed. Of bijna iedereen.

Ik zag dat mijn vriendinnen last hadden van pijn tijdens hun maandstonden, en ik begreep dit niet. Ik dacht dat die zomaar kwam. Ik heb gevraagd aan mijn moeder wat de oorzaak was van deze pijn, want vroeger had ik er geen last van. Het begon pas toen ik een jaar of 16, 17 jaar oud was. Mijn moeder zei dat het niets was, dat alle meisjes pijn hadden. Ik heb gezegd “ok”. En toen ben ik het gaan vragen aan mijn grote zus. Zij heeft me uitgelegd dat de pijn veroorzaakt werd door de besnijdenis.

Ik kon wel Frans spreken, maar het was de eerste keer dat ik het woord “excision” hoorde. Want normaal gezien noemen we het “solota” in Afar. Toen mijn zus dat woord, “excision”, zei, heb ik haar gevraagd wat dat was. Ze heeft me uitgelegd dat de vertaling ervan in Afar “solota” was. Dit woord begreep ik wel. Maar ik wist niet dat dit de oorzaak was van de pijn die ik voelde in mijn onderbuik. Mijn zus zei “weet je, hoe ouder je wordt, hoe extremer deze pijn zal worden.” Ahh… wat staat me dan te wachten?! Ik heb geluk gehad: toen ik 17 jaar was, ben ik naar België gekomen. En zodra ik bij de gynaecoloog kwam, gaf ze me pilletjes tegen de pijn.

De ontdekking van GAMS

Toen ik in België aankwam in 2010, wist ik niet dat GAMS bestond. Ik had een vriendin, afkomstig uit Djibouti, die het land ontvlucht was omdat men haar wilde besnijden en uithuwelijken onder dwang. Zij kende Zahra[1]. In 2011 vertelde Zahra haar dat er voor het eerst veel jongeren naar GAMS kwamen. En daarom besliste GAMS om een activiteit en projecten voor jongeren op te starten. Sinds 2011 ben ik trouw aan mijn post!

Door naar GAMS te gaan heb ik heel wat dingen ontdekt. Ik zie rond mij veel mensen die grote problemen hebben door vrouwenbesnijdenis.

In het begin, toen ik in België aankwam, werd me verteld dat men hier vrouwen desinfibuleert, terug openmaakt, in het ziekenhuis. Voor mij was dit… ik was gebrainwasht. Toen ik net aankwam uit Djibouti, was ik echt gebrainwasht.  Iedereen zei: “Ja, ja, een meisje die niet besneden is, dat is geen vrouw. En dan, als ze trouwt, moet ze gedesinfibuleert worden.” … Als er meisjes naar Europa vertrokken, zei men dat ze “opengemaakt” werden. “Hoe bedoel je, opengemaakt? Ben je een hoer, of wat?” Zo reageerde ik! Ik was zo pro-besnijdenis ! Ik was zo gebrainwasht! Dus, als iemand sprak over desinfibulatie, zei ik « ben je ziek, of wat? Je bent een hoer!”.

Voor mij was het zo: iedereen was besneden. Ik probeerde het nut ervan niet te zoeken, want ik zag dat iedereen rond mij besneden was. Ik wist zelfs niet dat er een dag tegen vrouwenbesnijdenis bestond! Dat is 6 februari. Ik wist dit niet, ik kwam het pas te weten toen ik naar hier kwam.

Ik ben lid geworden van GAMS om tegen vrouwenbesnijdenis te strijden. Want ze hebben me zo gebrainwasht toen ik klein was, ze hebben mijn hoofd er vol van gestoken en… het was flauwekul. Het was niet waar, het was allemaal niet waar!

Het creëren van «Le  Destin d’Aïcha »…

In 2011 waren er voor het eerst zoveel jongeren bij GAMS, en men besliste een activiteit voor hen op te starten.

We waren een groep jonge meisjes. Carolina, Annalisa en Zahra [2]hebben ons gevraagd wat we wilden doen. En de groep vroeg zich af: waarom zouden we niet over ons land praten, over wat er daar gebeurt? Afrika is vreugde en goed humeur, dat is waar. Maar waarom zouden we, met een toneelstuk, niet aanklagen wat er bij ons gebeurt. En zo zijn we op het idee gekomen. Gezien bijna alle meisjes voor dezelfde reden naar België waren gekomen, gingen we allemaal akkoord. De drie coaches waren ook akkoord. En Yalikhatou [3]zong een liedje die ze zelf geschreven had over het onderwerp. Zo is de toneelgroep van GAMS ontstaan.

Voor het schrijven? We weten hoe onze ouders, onze ooms, reageren. Dus kroop iedereen in de huid van een personage. En iedereen praatte en praatte. Carolina, Annalisa en Zahra schreven onze woorden op. Want als wij spreken, beseffen we het niet, het komt zo op. Het zijn geen zaken die we zo kunnen opschrijven. Iedereen kroop in de huid van de vader, van de moeder, van het jonge meisje, van de oom… van alle personages die voorkomen in het toneelstuk. En telkens als we spraken, waren de 3 coaches aan het schrijven, schrijven, schrijven, schrijven. Misschien geen lange zinnen maar woorden die Afrikanen vaak zeggen “Woula, jij! Woula, hi”. Zo hebben we dus geschreven: de drie coaches naast ons, en telkens iemand iets zei, schreven ze op.

We hebben alle personages uitgevonden. Niemand heeft ons verplicht om de oom, de moeder of gelijk wie te spelen. Iedereen heeft een rol aangenomen waarin zij zich goed voelde, het verliep rustig. Ze hebben mij gekozen om Aïcha te spelen, want ik was de kleinste, en ik zag er dus inderdaad jonger uit. Dat vond ik leuk. Later hebben we de rollen veranderd, want Fatoumata was erg kinderlijk, en vergeleken met mij zag ze er dus jonger uit. Daarom is Fatoumata de rol van Aïcha gaan spelen en heb ik de rol van de moeder overgenomen. Dat vond ik best, want ik heb thuis ook heel wat verantwoordelijkheden.

…De grootste voorstelling: 6 februari 2013

Oufff… hoe ik mij toen voelde? Oh, in het begin had ik plankenkoorts! 300 toeschouwers… toen Carolina en Zahra onsIMG_8776 vertelden “300 toeschrouwers! Er zijn 300 toeschouwers! Ik zeg jullie dat er 300 toeschouwers zijn!” “Ahhh Mama! Ik ga ALLES vergeten, ik ga heel mijn tekst vergeten, ik ga zelf vergeten welke rol ik speel !Ahhh Mama” In het begin, toen ik voor de eerste scène op het podium kwam, was ik echt bang. Ik keek zelfs niet naar het publiek! Ze zeiden wel dat ik naar het publiek moest kijken, maar ik kon het niet!

Toen ik voor die 300 toeschouwers stond zei ik tegen mezelf… ik was niet alleen, we zeiden allen tegen onszelf “Wij kunnen dit! Wij hebben gespeeld voor 300 toeschouwers!”. Tijdens de andere voorstellingen was er veel minder volk. Voor ons stelde dit niets voor, want we hadden de grootste stress al gehad. En daarna stelde het voor mij niets meer voor!

Ik heb in elk gebal het ergste gehad: de stress. Als ik nu op het podium kom, heb ik geen last meer van stress. In begin had ik dit wel, heel erg zelfs. Want in Djibouti had ik nooit op een podium gestaan! Waarom niet? Omdat onze klas 53 leerlingen telde, stel je voor! Als iemand het woord nam, barstten de anderen in het lachen uit. Daardoor had ik de moed niet, echt waar! Voor mij was het NEEN, NEEN, ik zou nooit op een podium gaan staan! Toen ik voor het eerst bij GAMS kwam, had ik ongelofelijk veel stress. Maar beetje bij beetje heb ik begrepen dat we hier niemand beoordelen. Zelfs als je onzin uitkraamt, zullen ze je altijd ondersteunen.

Videos :

 

De flashmob

DSC06951Het idee voor de flashmob kwam niet van ons. Ze hebben het ons voorgesteld, ze hebben ons gevraagd of we een flashmob wilden doen en voor iedereen wilden dansen. En… we hebben niet geweigerd. Want voor ons was de grootste etappe al achter de rug. We hadden geen plankenkoorts meer. Dus waren we akkoord, want voor ons leek het echt leuk! We dansen graag, en we zijn in groep. We vormen echt een solidaire groep, en we zijn volledig voor de flashmob gegaan. 

Toen we aan het dansen waren voor al die mensen, stelde het niets voor! We hebben gedanst, het leek wel of we in een discotheek aan het dansen waren: “eh, eh!”. Voor ons was het niet meer erg dat er heel wat mensen naar ons keken. Er waren wel nieuwe meisjes bij de groep, de 3 zussen bijvoorbeeld. Maar Samira [de jongste van de 3 zussen]… Samira was niet eens zenuwachtig!

In het Centraal Station hebben we het niet slecht gedaan… maar de ene begon hier, de andere daar, … Ze hadden heel wat stress want het was de eerste keer. Maar in Antwerpen waren we fantastisch! Oh!! In Antwerpen was het echt tof! Er was veel volk en dat moedigde ons aan. We dachten niet dat we alleen waren, dus we dansten en dansten!

Videos van de flashmob:

 

De volgende stappen ?

In maart gaan we deelnemen aan het Festival Babel, we gaan het festival openen. Maar we hebben nog niet preciesimgres besloten wat we gaan doen. We gaan een choreografie maken, dus misschien gaan we dansen en zingen. Misschien zal Yalikhatou op het einde een nieuw liedje zingen en zullen wij een dans creëren.

Het is ook mogelijk dat we « Le Destin II » zullen schrijven. Na “Le destin d’Aïcha” komt er misschien een vervolg: “Aïcha en Europe”. We weten het nog niet zeker. De kleine Aïcha op facebook, die bij GAMS werkt en tegen vrouwenbesnijdenis strijdt? We weten het nog niet, we zullen wel zien!

 


[1] Zahra Ali Cheick is verantwoordelijk voor het onthaal van vrouwen en meisjes bij GAMS België en cöodrineert verschillende activiteiten, bijvoorbeeld de activiteit met de jongeren.

[2] Carolina Neira-Vianello, Annalisa D’Aguanno et Zahra Ali Cheick organiseren samen de activiteit voor jongeren bij GAMS België

[3] Yalikhatou is lid van de groep jongeren bij GAMS.